ASANSÖR YÖNETMELİĞİ (2014/33/AB)
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç
MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin amacı; asansörler ve asansörlere ait asansör güvenlik aksamlarının karşılamaları gereken temel sağlık ve güvenlik gereklerini, bu ürünlerle ilgili piyasaya arz koşulları ile piyasa gözetimi ve denetimi esaslarını belirlemektir.
Kapsam
MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik;
- a) Binalarda ve inşaatlarda kalıcı olarak hizmet veren ve insanların, insan ve yüklerin veya bir kişinin taşıyıcıya zorlanmadan girebildiği ve içindeki kişinin erişim mesafesinde yer alan kumandalarla teçhiz edilmiş olan taşıyıcıya ulaşılabildiği hallerde sadece yüklerin taşınmasının amaçlandığı asansörleri,
- b) Birinci fıkranın (a) bendinde atıfta bulunulan asansörlerde kullanılan ve Ek-III’te listelenen asansör güvenlik aksamlarını,
kapsar.
(2) Bu Yönetmelik;
- a) Hızı 0.15 m/s’den büyük olmayan kaldırma tertibatlarını,
- b) İnşaat şantiyelerinde kurulan kaldırma tertibatlarını,
- c) Füniküler dâhil olmak üzere kablolu taşıma tesisatlarını,
ç) Askeri veya polisiye amaçlı özel olarak tasarlanan ve inşa edilen asansörleri,
- d) Üzerinden iş yapılabilen kaldırma tertibatlarını,
- e) Maden ocağı vinçlerini,
- f) Sanatsal icraat sırasında sanatçıların kaldırılmasına yönelik kaldırma tertibatlarını,
- g) Taşıt araçlarına monte edilmiş kaldırma tertibatlarını,
ğ) Makinalara bağlı olan ve makina üzerindeki bakım ve muayene noktaları dâhil olmak üzere, sadece çalışma istasyonlarına erişim amacıyla tasarlanan kaldırma tertibatlarını,
- h) Dişli rayda çalışan trenleri,
ı) Yürüyen merdivenler ve mekanik yürüyüş bantlarını,
kapsamaz.
(3) Asansörler veya asansör güvenlik aksamlarına dair, bu Yönetmeliğin atıfta bulunduğu risklerin tamamı ya da bir bölümünün ilgili diğer mevzuat hükümleri kapsamına girmesi durumunda bu Yönetmelik hükümleri uygulanmaz veya uygulanması durdurulur.
Dayanak
MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelik, 29/6/2001 tarihli ve 4703 sayılı Ürünlere İlişkin Teknik Mevzuatın Hazırlanması ve Uygulanmasına Dair Kanuna dayanılarak hazırlanmıştır.
Avrupa Birliği mevzuatına uyum
MADDE 4 – (1) Bu Yönetmelik, Üye Ülkelerin Asansörler ve Asansörlerin Güvenlik Aksamlarına İlişkin Yasalarının Uyumlaştırılması Hakkındaki 26/2/2014 tarihli ve 2014/33/AB sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Direktifi esas alınarak Avrupa Birliği mevzuatına uyum çerçevesinde hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 5 – (1) Bu Yönetmelikte geçen;
- a) AB: Avrupa Birliğini,
- b) Akreditasyon: Ulusal akreditasyon kuruluşu tarafından bir uygunluk değerlendirme kuruluşunun belirli bir uygunluk değerlendirme faaliyetini yerine getirmek üzere ilgili uyumlaştırılmış standartların belirlediği gerekleri ve uygulanabildiği yerlerde ilgili sektörel düzenlemelerde öngörülen ek gerekleri karşıladığının resmi olarak kabulünü,
- c) Asansör: Belirli seviyelere hizmet veren, esnek olmayan ve yatayla 15 dereceden fazla açı yapan kılavuzlar boyunca hareket eden bir taşıyıcısı olan kaldırma tertibatını veya sabit bir seyir yolu üzerinde esnek olmayan kılavuzlar üzerinde olmasa da hareket eden kaldırma tertibatını,
ç) Asansör monte eden: Asansörün tasarımından, imalatından, montajından ve piyasaya arzından sorumlu olan gerçek veya tüzel kişiyi,
- d) Bakanlık: Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığını,
- e) “CE” işareti: Asansör veya asansör güvenlik aksamının bu Yönetmelik temel sağlık ve güvenlik gereklerine uygunluğunu gösteren, asansör monte eden veya imalatçı tarafından iliştirilen işareti,
- f) Dağıtıcı: Asansör güvenlik aksamını tedarik zincirinde yer alarak piyasada bulunduran, imalatçı veya ithalatçı dışındaki gerçek veya tüzel kişiyi,
- g) Geri çağırma: Asansörün sökülmesi ve güvenli bir şekilde imha edilmesi amacıyla alınan önlemi veya daha önceden asansör monte edene veya son kullanıcıya ulaşmış olan asansör güvenlik aksamının iadesini amaçlayan önlemi,
ğ) İktisadi işletmeci: Asansör monte edeni, imalatçıyı, yetkili temsilciyi, ithalatçıyı ve dağıtıcıyı,
- h) İmalatçı: Kendi adı veya ticari markası altında asansör güvenlik aksamı imal eden veya tasarlanmış veya imal edilmiş asansör güvenlik aksamına sahip olan ve pazarlayan gerçek veya tüzel kişiyi,
ı) İthalatçı: Asansör güvenlik aksamını yurtdışından ithal ederek piyasaya arz eden Türkiye’de yerleşik gerçek veya tüzel kişiyi,
- i) Komisyon: Avrupa Komisyonunu,
- j) Model asansör: Ek-I’de yer alan temel sağlık ve güvenlik gereklerini taşıyan, objektif parametrelere göre tarif edilen model asansöre uyumlu olan asansör güvenlik aksamlarının kullanıldığı ve teknik dosyasında gösterildiği temsili bir asansörü,
- k) Piyasaya arz: Asansör güvenlik aksamının piyasada ilk kez bulundurulmasını veya asansörün ticari veya kamu faaliyetleri kapsamında ücretli veya ücretsiz olarak kullanımının sağlanmasını,
- l) Piyasada bulundurma: Asansör güvenlik aksamının ticari bir faaliyet yoluyla bedelli veya bedelsiz olarak dağıtım veya kullanım için piyasaya sağlanmasını,
- m) Piyasadan çekmek: Tedarik zincirindeki bir asansör güvenlik aksamının piyasada bulunmasını önlemek amacıyla alınan her türlü önlemi,
- n) Taşıyıcı: Asansörün, insanların ve/veya yüklerin kaldırılması veya indirilmesi amacıyla taşındığı bölümünü,
- o) Teknik şartname: Asansör veya asansör güvenlik aksamı için karşılanması gereken teknik gereklilikleri tanımlayan dokümanı,
ö) TÜRKAK: Türk Akreditasyon Kurumunu,
- p) Uygunluk değerlendirmesi: Bu Yönetmelik kapsamındaki asansör veya asansör güvenlik aksamının temel sağlık ve güvenlik gereklerini karşılayıp karşılamadığını tanımlayan süreci,
- r) Uygunluk değerlendirme kuruluşu: Kalibrasyon, test, muayene ve belgelendirme dahil olmak üzere uygunluk değerlendirme faaliyetlerini gerçekleştiren kuruluşu,
- s) Uyumlaştırılmış standart: Uyumlaştırılmış Avrupa Birliği mevzuatını uygulamak amacıyla Komisyonun talebine istinaden kabul edilen bir Avrupa standardını,
ş) Üye ülke: Avrupa Birliği üyesi ülkeyi,
- t) Yetkili temsilci: İmalatçı veya asansör monte eden tarafından kendi adına belirli görevleri üstlenmek üzere yazılı sözleşme ile yetkilendirilmiş Türkiye’de yerleşik gerçek veya tüzel kişiyi,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Serbest Dolaşım, Piyasaya Arz Etme, Piyasada Bulundurma ve
Hizmete Sunma, Temel Sağlık ve Güvenlik Gerekleri ve
Asansörün Monte Edildiği Binalar ve İnşaatlar
Serbest dolaşım
MADDE 6 – (1) Bakanlık, bu Yönetmeliğe uygun asansörlerin piyasaya arzını, hizmete sunulmasını veya asansör güvenlik aksamlarının piyasada bulundurulmasını yasaklamaz, sınırlamaz ya da engellemez.
(2) Fuarlarda, sergilerde veya tanıtımlarda görünür bir işaretin, asansörlerin veya asansör güvenlik aksamlarının bu Yönetmeliğe uygun olmadığını ve uygun hale getirilene kadar satışa çıkarılamayacağını açıkça göstermesi durumunda Bakanlık, bu Yönetmelik hükümlerine uymayan asansörlerin veya asansör güvenlik aksamlarının sergilenmesini engellemez. Tanıtım sırasında, kişilerin korunması için yeterli güvenlik önlemleri alınır.
(3) Bu Yönetmelik, asansörler hizmete sunulduğunda veya kullanıldığında, asansörlerde sorun olması durumunda, kişilerin korunmasını sağlamak üzere ilgili diğer mevzuat ile uyumlu olmak ve bu Yönetmelikte belirtilmeyen bir şekilde asansörlerin değiştirilmesi anlamına gelmemek kaydıyla Bakanlığın gerekli diğer yasal düzenlemeleri yapma hakkını engellemez.
Piyasaya arz etme, piyasada bulundurma ve hizmete sunma
MADDE 7 – (1) Bakanlık, bu Yönetmelik ile uyumlu olacak şekilde sadece amacına uygun olarak monte edilen, bakımı yapılan ya da kullanılan asansörlerin, bu Yönetmelik kapsamında piyasaya arz edilebilmesi ve hizmete sunulabilmesi için gerekli tüm önlemleri alır.
(2) Bakanlık, piyasada yalnızca bu Yönetmelik hükümlerine uygun şekilde bir araya getirilen, bakımı yapılan ve amacına uygun olarak kullanılan asansör güvenlik aksamlarının, piyasada bulundurulmasını ve hizmete sunulmasını sağlayacak önlemleri alır.
Temel sağlık ve güvenlik gerekleri
MADDE 8 – (1) Bu Yönetmelik kapsamındaki asansörler, Ek-I’de yer alan temel sağlık ve güvenlik gereklerini karşılar.
(2) Bu Yönetmelik kapsamındaki asansör güvenlik aksamları, Ek-I’de yer alan temel sağlık ve güvenlik gereklerini karşılar ve bir araya getirildiği asansörün söz konusu gerekleri karşılamasını sağlar.
Asansörün monte edildiği binalar ve inşaatlar
MADDE 9 – (1) Bakanlık, bu Yönetmelik kapsamında binada veya inşaatta monte edilen asansörün uygun işletilmesini ve güvenli kullanımını sağlamak üzere, binadaki çalışmadan veya inşaattan sorumlu kişi ile asansör monte edenin uygun tedbirleri almaları ve gerekli bilgileri birbirlerine sunmaları için tüm önlemleri alır.
(2) Bakanlık, asansörlerin çalışması ve güvenliği için asansör kuyusunun temel sağlık ve güvenlik gerekleri haricinde herhangi bir boru tertibatı, tel sistemi ya da donanım içermemesini sağlayacak gerekli tüm önlemleri alır.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
İktisadi İşletmecilerin Yükümlülükleri
Asansör monte edenin yükümlülükleri
MADDE 10 – (1) Asansör monte eden asansörün piyasaya arzında, Ek-I’de yer alan temel sağlık ve güvenlik gereklerine uygun şekilde tasarlanmasını, imal edilmesini, monte edilmesini ve test edilmesini sağlar.
(2) Asansör monte eden, teknik dosyayı hazırlar ve 19 uncu maddede belirtilen uygunluk değerlendirme işlemini yapar veya yaptırır. Asansör monte eden, asansörün bu Yönetmelikte belirtilen uygulanabilir temel sağlık ve güvenlik gereklerini karşıladığını uygunluk değerlendirme işlemiyle ispatlaması durumunda AB uygunluk beyanını düzenleyerek asansöre eşlik etmesini sağlar ve “CE” işaretini iliştirir.
(3) Asansör monte eden asansörün teknik dosyasını, AB uygunluk beyanını ve uygulanabildiği yerlerde onaylı kararı veya onaylı kararları asansörün piyasaya arzından itibaren on yıl süreyle muhafaza eder.
(4) Asansör monte eden asansörün risk taşıması durumunda, kullanıcıların sağlık ve güvenliğini korumak amacıyla ortaya çıkan riski araştırır, uygun görüldüğünde asansör ile ilgili uygunsuzluk ve yapılan şikâyetlerin kayıtlarını tutar.
(5) Asansör monte eden tip, parti veya seri numarası gibi tanımlamaya yarayan tüm bilgileri asansörün taşımasını sağlar.
(6) Asansör monte eden piyasaya arz ettiği asansörün üzerinde kendi adını, tescilli ticari unvanını veya tescilli ticari markasını ve kendisiyle iletişime geçilecek adres bilgisini bulundurur. Adres, asansör monte eden ile irtibata geçilecek tek noktayı belirtir. İletişim bilgisi, Türkçe veya nihai kullanıcıların kolayca anlayabileceği ve Bakanlığın kabul edeceği bir dilde olur.
(7) Asansör monte eden piyasaya arz edilen asansörün, Ek-I’in 6.2. maddesinde atıf yapılan ve Türkçe hazırlanan talimata uymasını sağlar. Söz konusu talimatın bir etiketleme olması halinde dahi açık ve anlaşılır olması sağlanır.
(8) Asansör monte eden piyasaya arz edilmiş olan asansörün, bu Yönetmeliğe uygun olmadığını bildiği veya bilmesinin gerektiği hallerde, asansörün uygun hale getirilmesi için ivedilikle gerekli düzeltici önlemleri alır. Buna ilaveten, asansör monte eden, asansörün risk taşıması durumunda, özellikle uygunsuzlukları ve söz konusu uygunsuzlukları giderecek önlemleri içeren ayrıntılı bilgiyi Bakanlığa sunar.
(9) Asansör monte eden, Bakanlığın talebi üzerine asansörün bu Yönetmeliğe uygunluğunu gösteren Türkçe veya Bakanlığın kabul edeceği bir dilde tüm bilgi ve belgeyi yazılı veya elektronik ortamda sağlar. Piyasaya arz edilen asansörde tespit edilen riskleri gidermek için düzeltici faaliyet talebi olması durumunda, asansör monte eden Bakanlık ile işbirliği yapar.